چگونه انسانی سالم باشیم؟
هدف از زندگی، کسب آرامش بوده و انسان سالم کسی است که از لحاظ جسمی، روانی و اجتماعی مشکلی نداشته باشد. یکی از مهمترین مسائل زندگی، برخورداری از سلامت روان است. فردی که سلامت روان دارد میتواند در زندگی خود کارآمدتر باشد.
البته در دنیای امروز، هیچکس بدون دغدغه نیست، اما با توجه به تمام مشکلات، لازم است فرد بتواند بدرستی شرایط را ارزیابی کند و برای رفع و کاهش نگرانیها و ناکامیهای خودش اقدامات لازم را انجام دهد و چنانچه نمیتواند مشکلات را حل کند دستکم برخورد مناسبتری با آنها داشته باشد.
رفتارهای زیر اغلب در انسان سالم که از برخوردارند به چشم میخورد:
ـ رفتار اجتماعی کارآمد و مناسب
ـ درگیر نبودن با دلهره و نگرانی
ـ نداشتن بیماری روانی
ـ توانایی کنترل خود و خشم
ـ اعتماد به نفس، خویشتنپذیری و خودشکوفایی
ـ گشادهرویی و انعطافپذیری
ـ حس مسئولیتپذیری
ـ داشتن هدف و مهارت برنامهریزی
برای این که افراد بتوانند در مسیر زندگی خود با آرامش در جاده سلامت روان قدم بگذارند لازم است مهارتهای لازم را برای رسیدن به آرامش کسب کنند. مهمترین نکته این است بسیاری از مهارتها اکتسابی هستند و افراد میتوانند در هر سنی با تمرین آنها را در خود ایجاد کنند. برخی از این مهارتها عبارتند از: خودشناسی، هدف گزینی، برنامهریزی، کنترل خشم، کنترل استرس، کنترل اضطراب، توانایی حل مساله و… .
انسان سالم براساس انگیزه و اهدافی که در زندگی دارد میتواند سلامت زندگی کند. افرادی که در زندگی خود هدف ندارند بیانگیزه میشوند و احساس سردرگمی میکنند و به افسردگی میرسند. این افراد از اضطراب درونی رنج میبرند و رفته رفته دچار حملات اضطرابی و عصبی میشوند.
همچنین لازم است شناختهای افراد مورد بررسی قرار گیرد، زیرا یکی دیگر از مواردی که کمک میکند فرد به سلامت روان برسد برخورداری از شناخت سالم است. شناخت مجموعهای از تواناییهای مغز است که عبارتند از: هوشیاری، توجه و تمرکز، حافظه، زبان و… که هر فردی با توجه به شرایط خود از آن بهره میبرد؛ بنابراین افراد میتوانند میزان هوشیاری، توجه و تمرکز خود را نیز مورد ارزیابی قرار دهند و چنانچه متوجه شدند عملکرد آنها در این زمینهها نیز کاهش پیدا کرده است اقدامات لازم را درخصوص این مسائل انجام دهند.
از همین ابتدای سال لازم است با تمرین، خود ارزیابی را شروع کنید و عملکردتان را در زمینه مواردی که در سلامت روان مطرح شد، بررسی کرده و امتیاز دهید. در گام بعد لازم است اهداف خود را برای امسال یادداشت و برنامههای لازم را برای اجرایی کردن اهداف خود ثبت کنید. اهداف خود را اولویتبندی و از مواردی شروع کنید که امکانپذیرتر است و اهمیت بیشتری دارد و ایمان داشته باشید با داشتن برنامه منظم و هدف میتوانید به سلامت روان برسید.
دکتر مهرنوش دارینی
روانشناس و مشاور