تاثیر نفرت بر سلامت روان
یکی از مسائلی که در زندگی اجتماعی انسانها رخ میدهد، اختلافنظر است. بعضی از افراد قادرند اختلاف نظرهای خود را به طور سازنده حل و فصل کنند، اما برخی از عهده این مساله برنمیآیند و ناکامیها و اختلاف دیدگاههایشان باعث میشود تا مسائل ناراحتکننده را مدام مرور کنند و ناراحتی آنها رفته رفته تبدیل به هیجان نفرت شود.تاثیرات نفرت یکی از هیجانهای انسان است. هیجانها واکنش کلی، شدید و کوتاه ارگانیسم به یک موقعیت غیرهمنتظره، همراه با یک حالت عاطفی خوشایند یا ناخوشایند است که نفرت جزو انواع ناخوشایند است.
این هیجان زمانی در وجود انسان شدت میگیرد و دائمی میشود که افراد خیلی با آن درگیر میشوند و فرد شرایط یا موقعیت یا اختلاف نظر آزاردهنده را مدام با خودش مرور میکند و ممکن است باعث ایجاد افسردگی، دلهره مداوم و اضطراب شود. همچنین اگر فرد احساس کند اعضای خانواده احساس منفی او را تائید و با او همراهی نمیکنند، باعث میشود احساس انزوا و دوریگزینی بیمارگون و بدبینی مفرط در او ایجاد شود.
همچنین مرور ناراحتیها باعث میشود فرد از لحاظ روحی افت پیدا کند و به زبان ساده «حرص» بخورد و در نهایت از دیگری یا موقعیت ناراحتکننده متنفر شود. در این شرایط افکار فرد مدام درگیر میشود و انرژی روانی کاهش پیدا میکند و آرامش او تحتتاثیر این ناراحتی قرار میگیرد و حتی میتواند آرامش اطرافیان و اعضای نزدیکش را نیز تحتتاثیر قرار دهد.
هیجان نفرت مانند سایر هیجانها نهتنها به ماهیت عامل هیجانزا، بلکه به خود فرد نیز بستگی دارد و مسائل جسمانی و روانشناختی و شخصیتی و تاریخچه زندگی فرد در شکلگیری و ماندگاری این هیجان تاثیر دارد، بنابراین برای درمان لازم است موارد فوق مورد بررسی قرار گیرد.
در فرهنگ ایران، اعیاد بزرگ مانند نوروز فرصتی برای خروج از ناراحتیهای بیمارگونه است و با آغاز سال نو میتوان به افراد تمرین داد که از نفرت و ناراحتی و کینهورزی با استفاده از تمرینات رفتاری خارج شوند و فرصتی را برای بخشش برای خودشان و افرادی که از آنها رنجیده خاطر هستند، فراهم کنند.
ابتدا لازم است علت ایجاد احساس منفی یا در حالت شدید آن، احساس نفرت شناسایی شود. همچنین باید مشخص کنید از چه کسی یا چه موقعیتی دوری میکنید و در طول زندگی چقدر با آن فرد یا موقعیت ارتباط دارید و لازم است تا سوءتفاهمها مورد بررسی قرار گیرد و خطاهای ادراکی شناسایی شود تا فرد بتواند خودش را برای خروج از احساس منفی بیشتر آماده کند برای تمرین گذشت کردن لازم است مشخص کنید که ماندگاری در احساس ناراحتی و نفرت چه میزان شما را از زندگی آرام و روابط اجتماعی دور کرده است. با استفاده از تمرینات مبتنی بر بخشش و آرامسازی میتوانید خود را برای خروج از احساس منفی آماده کنید.
دکتر مهرنوش دارینی
روانشناس و مشاور