هیجان چیست؟
هیجان در روانشناسی معمولاً به احساس‌ها و واکنش‌های عاطفی گفته می‌شود.
با توجه به این تعریف، هیجان چیزی است که در درون افراد و در ابعاد گوناگون شکل می‌گیرد و نمود بیرونی دارد و در تغییراتی را در ظاهر افراد ایجاد می‌کند. هیجان علاوه‌بر ایجاد یک حس در درون فرد، در بیرون و به صورت نشانه‌های بدنی هم دیده می‌شود.
انواع هیجان کدام اند؟
هیجان را می‌توان در دو نوع بررسی کرد:
هیجانات اولیه:
هیجان اولیه به هیجاناتی گفته می‌شود که همه ما به طور آنی و بدون یادگیری قبلی آن را تجربه می‌کنیم. در واقع هیجانات اولیه فطری و برای همه افراد یکسان هستند و آموخته نمی‌شوند.
هیجانات ثانویه:
هیجان‌های ثانویه، در واقع واکنش‌های هیجانی نسبت به هیجانات اولیه هستند. یعنی هیجانات ثانویه در پی هیجانات اولیه و در واکنش به آن‌ها بروز می‌کنند.
راهکارهای مدیریت هیجان:
شناخت درست هیجانات:
شناخت درست هیجان‌ها، قدم اول و بسیار مهم در کنترل و مدیریت آن است. شاید در ابتدا در تشخیص هیجانات خودتان چندان ماهر نباشید. اما با تمرین و توجه به انواع احساسات و هیجاناتی که تجربه می‌کنید، می‌توانید آن‌ها را از هم تفکیک کنید.
بروز هیجانات خود:
بروز هیجانات به خوبی می‌تواند شما را برای مدیریت و کنترل آن هم آماده کند. برای مثال زمانی که از موضوعی بسیار ناراحت هستید، نیازی نیست جلوی خودتان را بگیرید و اصرار به عدم بروز هیجان خودتان داشته باشید. فقط کافیست به خودتان فرصت ناراحت بودن و سوگواری بدهید!
نوشتن احساسات:
یکی از راهکارهای مهم برای مدیریت و کنترل هیجان نوشتن احساسات روی کاغذ است. هر هفته، در پایان یک هفته‌ای که گذراندید، همه هیجانات و احساساتی را که تجربه کرده‌اید به تفکیک بنویسید. با دقت درباره آن‌ها و واکنشی که نسبت به آن انجام داده‌اید، فکر کنید و راه‌حل‌های درستی را برای آن انتخاب کنید.
کمک گرفتن از مشاور:
خیلی وقت‌ها ما در شناخت هیجانات خود و رویارویی با آن‌ها، به حضور یک فرد متخصص در کنار خود نیاز داریم. بنابراین برای مواجهه درست و مدیریت موفق هیجان، بهتر است به متخصص ترین روانشناس رجوع کنید و ریزه‌کاری‌های این کار مهم را یاد بگیرید.
مهارت مدیریت هیجان چیست؟
مدیریت هیجان مهارتی است که با کمک آن، به افراد و اتفاقات اطراف خود واکنش‌های سازنده‌ای نشان می‌دهید. در صورتی که مدیریت این حجم از احساسات را در دست بگیرید در محیط‌های کاری و انواع روابط خود انتخاب‌های منطقی‌تر و روابط موثرتری خواهید داشت. پرورش این مهارت نیاز به تمرین و زمان دارد اما در صورت دستیابی به آن نتایج مثبتی را در زندگی حرفه‌ای خود مشاهده می‌کنید. به عبارتی دیگر مدیریت هیجان قدرتی است که با استفاده از آن در موقعیت‌های مختلف پاسخ‌های احساسی خود را تنظیم می‌کنید. این احساسات کلیدی‌ترین بخش هوش هیجانی هستند.
مزایای مدیریت هیجان:
افراد حرفه‌ای که توانایی مدیریت هیجان خود را دارند در موقعیت‌های پرتنش قدرت تصمیم گیری بهتری را از خود نشان می‌دهند و معمولا انتخاب‌هایشان منطقی است. در مجموع مدیریت هیجان مزیت‌های بسیار زیادی در جنبه‌های مختلف زندگی دارد.
افزایش امید به زندگی
روابط اجتماعی بهتر
افزایش سلامت روحی
تجربه حس شادی
تصمیم‌گیری بهتر
حفظ انرژی
ساختن تصویر بهتر
کاهش احساس پشیمانی
کاهش دردهای جسمانی
افزایش بهره‌وری
