انسانها برای اینکه سلامت روان خود را حفظ کنند نیاز دارند تا خودآگاهی داشته باشند و از مهارتهای زندگی برخوردار باشند. یکی از این مهارت خودکنترلی است. باید توجه داشت که بیشتر انسانها در زندگی خواسته هایی دارند و در مراحل مختلف رشد، خواسته های آنها متفاوت می شود.

بنابراین لازم است که علاوه بر تمرکز برای برآورده شدن خواسته ها، توانایی صرف نظر کردن از خواسته ها و لذت های زودگذر و یا به تعویق انداختن آنها را اکتساب کرد. خود کنترلی مهارت بسیار مهمی است که هر فرد برای زندگی خود به آن نیاز دارد خانم دکتر مهرنوش دارینی مشاور . روانشناس به ما کمک میکند تا به این مهارت دست یابیم.

خود کنترلی این امکان را برای فرد فراهم می کند تا با شناخت روحیات خود، بتواند در صورت لزوم، در مقابل خواسته های لحظه ای، مقاومت کند و البته خودکنترلی به معنای پرهیز کامل از خواسته ها نیست بلکه به معنای کنترل هیجانات و تکانه های ذهنی فرد در مقابل خواسته های لحظه ای و همچنین توانایی مقابله با وقایع ناراحت کننده ای است که در طول زندگی تجربه می کند.

بنابراین می توان گفت خودکنترلی مهارتی است که به انسان کمک می کند تا در قبال ناکامی ها و اتفاقات ناخوشایند، رفتار کنترل شده و واکنش منطقی از خود بروز دهد و باعث می شود تا فرد یادبگیرد که احساسات و رفتارهای خود را در جهتی مدیریت کند که رفتارهای تکانشی کمتری از خود بروز دهد و به جای پرخاش و یا خشم و افسردگی و ناامیدی، رفتارهای موثر از خود نشان دهد.

این مهارت نیاز به تمرین دارد و می توان از دوران کودکی این نوع رفتار را به کودکان آموزش داد و بسیار مهم است که خود والدین توانایی خودکنترلی داشته باشند، زیرا کودکان از طریق یادگیری مشاهده ای رفتارها را می آموزند.

در مورد نوجوانان و بزرگسالان نیز برای یادگیری مهارت لازم است تا افراد فهرستی از امور ناکام کننده خود را تهیه کنند و به خودارزیابی بپردازد تا ریشه رفتارهای کنترل نشده خود را مشخص کند و با استفاده از بازسازی شناختی و تمرینات رفتاری، این مهارت را در خود ایجاد کنند و در صورت لزوم از کمک های تخصصی و حرفه ای درمانگر استفاده کنند.