سلامت روان چیست؟
سلامت روان برخورداری از سلامت کلی در نحوه تفکر، تنظیم احساسات و کنترل رفتار است. گاهی اوقات افراد دچار اختلال قابل توجهی در این عملکردهای ذهنی میشوند. به عبارت دیگر یک اختلال روانی زمانی خود را نشان میدهد که تغییرات ایجادشده در تفکر، احساس یا رفتار فرد باعث پریشانی یا اختلال در عملکرد او شوند.
افراد دارای سلامت روان از چه ویژگی هایی برخوردار هستند؟
این افراد دارای ویژگی های خاصی هستند که این ویژگی ها عبارتند از:
داشتن احساس خرسندی و رضایت در اغلب موارد
توانایی خندیدن در هر شرایط و داشتن حس شوق به زندگی
توانایی مقابله با چالش و استرس های زندگی
داشتن هدف در تمامی فعالیت های زندگی
انعطاف پذیری در یادگیری مهارت ها و فعالیت های جدید
داشتن تعادل در بین کار و تفریح
توانایی بهبود و ساخت رابطه
داشتن عزت نفس و اعتماد به نفس
چه چیزهایی میتوانند بر سلامت روان فرد تأثیر بگذارند؟
عوامل مختلفی وجود دارد که می تواند روی سلامت روان شما تأثیر بگذارد که ازجمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عوامل بیولوژیکی مانند ژنها یا شیمی مغز (انواع مواد شیمیایی موجود در مغز که بر عملکردهای مختلف مغز تأثیر دارند)
تجربههای تلخ زندگی و آسیبهای شدید جسمی و روحی مانند آسیبهای فیزیکی شدید یا تجاوز
سابقه خانوادگی مشکلات سلامت روان
سبک زندگی مانند رژیم غذایی، فعالیت بدنی و مصرف مواد مخدر
علائم اختلال سلامت روان:
وقتی که نوبت به احساسات میرسد، تشخیص اینکه چه چیزی طبیعی است و چه چیزی نیست، میتواند سخت باشد. علائم هشداردهندهای وجود دارند که ممکن است نشاندهنده مشکل سلامت روان باشند. برخی از این نشانهها عبارتند از:
تغییرات مشخص و قابل توجه در شخصیت، عادات و الگوهای غذا خوردن یا خوابیدن
کنارهگیری از افراد و فعالیتهایی که قبلاً از آنها لذت میبردید
کاهش یا از دست دادن انرژی
احساس بیتفاوتی یا بیتوجهی نسبت به دنیای پیرامون
داشتن درد و ناراحتیهای جسمی غیرقابل توضیح
احساس درماندگی یا ناامیدی
زیاد شدن میزان سیگار کشیدن، نوشیدن مشروبات الکلی یا مصرف مواد مخدر
احساس گیجی، فراموشکاری، عصبانیت، ناراحتی، نگرانی یا ترس غیرمعمول
داشتن غم، اضطراب یا بیتفاوتی طولانیمدت
داشتن نوسانات شدید خلقی که باعث ایجاد مشکل در روابط شما میشود
داشتن افکار و خاطراتی که نمیتوانید آنها را از سر خود بیرون کنید
شنیدن صداها یا باور به چیزهایی که حقیقت ندارند
فکر آسیب رساندن به خود یا دیگران
عدم توانایی کنار آمدن با مشکلات
ناتوانی در انجام وظایف روزانه مانند مراقبت از فرزندان یا رفتن به محل کار یا مدرسه
شایعترین انواع بیماریها و اختلالات روانی:
افراد میتوانند بیماریها یا اختلالات روانی مختلفی را تجربه کنند که بسیاری از آنها ممکن است به صورت همزمان رخ دهند. بیماریهای روانی گاهی در مدتزمان کوتاهی رخ میدهند و گاهی نیز به صورت دورهای هستند. این یعنی یک بیماری روانی با یک شروع و پایان مشخص، میآید و میرود. اختلالات روانی مانند بیماریهای جسمی میتوانند به شکل مزمن یا طولانیمدت باشند. رایج ترین اختلالات روانی عبارت اند از:
افسردگی
اختلالات اضطرابی مانند اضطراب فراگیر، اضطراب اجتماعی، هراس (پانیک) و فوبیا
اختلال وسواس فکری – عملی (OCD)
اختلال دوقطبی
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اسکیزوفرنی
اختلالات شخصیت مانند شخصیت مرزی، شخصیت خودشیفته و شخصیت ضداجتماعی
برای حل مشکل سلامت روان چه باید کرد؟
اگر فکر میکنید که ممکن است مشکل سلامت روان داشته باشید، حتماً از یک متخصص کمک بگیرید. گفتگودرمانی به تنهایی یا همراه با دارودرمانی میتواند اختلالات روانی را درمان کند. اگر نمیدانید از کجا شروع کنید، در اولین قدم با پزشک عمومی تماس بگیرید. او میتواند شما را راهنمایی کند تا از یک روانپزشک، روانشناس یا سایر متخصصان سلامت روان وقت بگیرید. ممکن است برای شما مهم باشد که بتوانید متخصصی را پیدا کنید که با فرهنگ شما آشنا باشد یا درک درستی از زمینههای فرهنگی و اجتماعی زندگی شما داشته باشد.