یکی از اتفاقات تلخ و ناگواری که در زندگی هر کسی رخ می‌دهد داغدیدگی است. اگر داغدیدگی ادامه پیدا کند، موجب افسردگی درازمدت و عمیق همراه با علائم جسمانی از قبیل اختلالات خواب، از دست دادن اشتها، کاهش وزن و حتی افکار خودکشی می‌شود و یکی از انواع اختلالاتی که به‌دلیل عدم سازگاری با داغدیدگی اتفاق می‌افتد داغدیدگی پیچیده پایدار است.

این حالت زمانی ایجاد می‌شود که فرد تجربه از دست دادن کسی را که با او رابطه صمیمانه داشته براثر مرگ تجربه می‌کند. این اختلال در زنان و دختران بیشتر به چشم می‌خورد و احتمال این‌که افکار خودکشی سراغ مبتلایان بیاید زیاد است. شروع این اختلال حتی می‌تواند پس از یک‌سالگی باشد و نشانه‌هایش معمولا در ماه‌های نخست پس از مرگ فرد مورد علاقه ظاهر می‌شود.

علت این‌که این اختلال سازگاری با داغدیدگی در ابتدا شناسایی نمی‌شود این است که نشان دادن علائم ناشی از داغدیدگی در ماه‌های اول، طبیعی به نظر می‌رسد اما زمانی که با گذشت زمان نشانه‌ها کاهش نمی‌یابد، این اختلال تشخیص داده می‌شود. در این اختلال، پس از مرگ فرد عزیزی دست کم یکی از نشانه‌های زیر در بیشتر روزها به میزان قابل توجه دیده می‌شود و در صورتی که فرد بزرگسال باشد، حداقل ۱۲ ماه پس از رویداد مرگ و در کودک شش ماه نشانه‌های زیر دوام پیدا می‌کند:

اشتیاق / حسرت مدام برای شخص متوفی. در کودکان خردسال این آرزو ممکن است در بازی و رفتار بیان شود.

تاسف و رنج هیجانی شدید در واکنش به مرگ

اشتغال ذهنی به فردی که فوت شده است.

اشتغال ذهنی به شرایط مرگ (در کودکان این اشتغال از طریق موضوعات بازی و رفتار بیان می‌شود و امکان دارد به مراقب یا مظهر دلبستگی دیگر تعمیم داده شود).

علاوه بر موارد فوق، حداقل شش مورد از نشانه‌های زیر نیز در فرد دیده می‌شود:

مشکل قابل توجه در پذیرش رویداد مرگ

ناباوری از دست دادن عزیز یا رخوت هیجانی

دشواری در یادآوری خاطرات مثبت درباره فردی که فوت شده است.

ارزیابی‌های غیرانطباقی ازخود در رابطه با فوت فرد (مثلا سرزنش بی‌دلیل خود)

آرزوی مردن برای ملحق شدن به متوفی

احساس بی‌معنی بودن زندگی بدون متوفی

احساس انزوا و بی‌هویتی شدید

خشم بی‌معنی و غیرقابل کنترل

افکار خودکشی

اختلال در کارکرد روزمره

انکار فوت

اگر این اختلال زمان زیادی طول بکشد حتما نیاز به دارودرمانی دارد.

دکتر مهرنوش دارینی

روان‌شناس و مشاور