مفهوم فضای مجازی چیست؟
فضای مجازی ،فضایی تئوری است که ارتباطات کامپیوتری در آن رخ می دهد.
فضای مجازی گسترده جهانی اسـت که شبکه های گوناگون رایانه ای در اندازه های متعدد و حتی رایانه های شخصی را، با استفاده از سخت افزارها و نرم افزارهای گوناگون و بـا قراردادهای ارتباطی به یکدیگر وصل می کند.
آیا فضای مجازی، همان اینترنت است؟
خیر. اینترنت فضای مجازی نیست. بلکه اینترنت ابزار دستیابی و رسیدن به آن است. شبکه جهانی اینترنت، شامل تعداد بسیار زیادی کامپیوتر است که با هم در سراسر دنیا به صورت شبکه کار می کنند. این کامپیوترها محتوای داخل فضای مجازی را در خود نگه داری می کنند.
البته مسئولیت برقراری و حفظ ارتباطات بین یکدیگر را هم مدیریت می کنند.
خدمات موجود در فضای مجازی چه چیزهایی هستند؟
پیام رسان : قدیمی ترین نوع انتقال پیام ایمیل یا همان پست الکترونیک است.
اشتراک گذاری : سرویس هایی که برای میزبانی فایل ، متن ، عکس ، ویدیو و صوت خدمات می دهند مانند اینستاگرام
خدمات پایه : موتورهای جستجو مانند گوگل
آموزش : دانشگاه های آنلاین یا سایت هایی که به آموزش موضوعات مختلف می پردازند.
خدمات دولتی : ادارات و سازمانها و نهاد ها خدمات بسیاری مانند درخواست ها و فرم ها و مجوز ها را در فضای مجازی ارائه می کنند.
تفریح و سرگرمی : بازی های رایانه ای و موبایلی و.. از این دسته هستند.
کسب و کار : انواع خرید و فروش کالا و خدمات ، بورس و اوراق بهادار در این دسته از خدمات قرار می گیرند.
و البته خدمات فضای مجازی محدود به این موارد نیست.
آیا فضای مجازی اعتیادآور است؟
یکی از آسیب های اینترنت، اعتیاد به آن است. در جامعه ما نیز با گسترش روزافزون اینترنت شاهد این مسأله هستیم.
اعتیاد به اینترنت می تواند مشکلات جدی تحصیلی و خانوادگی برای مخاطبان به وجود آورد. اگر استفاده کنندگان از اینترنت نتوانند به مدت یک ماه دوری از اینترنت را تحمل کنند در معرض خطر اعتیاد به آن قرار دارند. متأسفانه ما شاهد این پدیده در میان جوانان هستیم، به طوری که برخی از جوانان، شب ها را تا صبح با اینترنت می گذرانند و تمام صبح را خواب هستند و این مسأله آغازگر آسیب های متعدد دیگر نیز می شود. از جمله این آسیب ها می توان به آسیب های خانوادگی، ارتباطی، عاطفی، روانی، جسمی و اقتصادی اشاره کرد.
پيشگيری و كاهش آسيب های فضای مجازی:
با توجه به اینکه بیشتر استفاده کنندگان از فضای مجازی نوجوانان و جوانان هستند، فرهنگ سازی برای کاهش پیامدهای آن ضروری است. لذا اطلاع رسانی، آموزش نحوه استفاده صحیح از این فناوری می تواند مؤثر واقع گردد.
استفاده از ظرفیت هایی همچون رسانه های دیداری و شنیداری، روزنامه ها، مجلات، نشریات برای نهادینه شدن فرهنگ سایبری.
برگزاري جلسات آموزشي از سوي مصادر امور فرهنگي در شهرستان ها به منظور آشنا نمودن و اطلاع رساني به والدين در مورد فناوري هاي جديد به ويژه اينترنت و شبكه هاي اجتماعي مجازی.
برگزاري كلاس هاي آموزشي در مدارس جهت آگاهي دادن به نوجوانان و جوانان در مورد مزايا و معايب فناوري هاي جديد و نحوه ي استفاده ي صحيح از آنها.
تشویق به شرکت در فعالیت های اجتماعی و تقویت این گونه رفتارها توسط والدین.
وضع قوانين سختگيرانه تر جهت برخورد با مجرمان جرايم اينترنتي و اجرايي نمودن اين قوانين.
پخش آگهي هاي آموزنده از سوي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در راديو و تلويزيون در جهت افزايش آگاهي خانواده ها در خصوص خطرات ناشي از اينترنت.
گذراندن اوقات بيشتري با فرزندان در فضاي بيرون از خانه به طوري كه فرزندان از نظر عاطفي، احساس خلأنكنند و جهت جبران اين كمبود به فضاي مجازي پناه نبرند.
طراحي بازي هاي رايانه اي به گونه اي كه در آنها انواع خطرات موجود در فضاي مجازي و راهكارهايي جهت آشنايي و مقابله با آنها تعبيه شده است.
طراحي و تدوين بخشي در كتاب هاي درسي در ارتباط با آشنايي دانش آموزان با فناوري هاي جديد،اينترنت و خطرات بالقوه آنها.
ساخت و پخش فيلم ها و سريال هايي با موضوع اينترنت و مزايا و معايب آن.
استفاده از آموزه هاي ديني از جمله امر به معروف و نهي از منكر به عنوان نوعي كنترل اجتماعي توسط هرشخص.
هنجارسازي هاي مثبت و ترويج فرهنگ استفاده از اينترنت و فضاي مجازی.
