آدمی وقتی با شرایط استرس‌آور روبه‌رو می‌شود واکنش‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهد. مثلا ممکن است وقتی عصبی می‌شوید یا استرس دارید، یک بسته بیسکویت را باز کنید و تا به خودتان بیایید، بیشتر آن را تمام کرده باشید.نحوه کنترل عادت عصبی در متن پایین توضیح داده شده است.

این نوع رفتارها اگر به دلیل اضطراب و استرس باشد، رفتارهای عصبی تلقی می‌شود. برخی مواقع نیز ممکن است، فرد در حالت تنش و اضطراب نباشد، اما بازهم این نوع رفتار را ادامه می‌دهد که رفتارهای عادتی نام می‌گیرد. در دانش آموزان نیز انواع رفتارهای عادتی و عصبی به چشم می‌خورد که نیازمند درمان است.

برخی رفتارهای عادتی عصبی و نحوه کنترل عادت عصبی

جویدن ناخن: ناخن جویدن اختلالی بیشتر در سنین کودکی و اوایل نوجوانی اتفاق می‌افتد و والبته در همه گروه‌های اجتماعی مشاهده می‌شود و نشانه تهاجم است. اغلب کودکان زمانی که فشار و اضطراب درونی آنها زیاد است، به جویدن ناخن می‌پردازند و بعضی هم بدون دلیل مشخصی،‌ دائم ناخن خود را می‌جوند.

جویدن ته مداد یا به دهان بردن خودکار: در برخی افراد جویدن و مکیدن اشیا یک عادت ثابت است که به محض ناراحتی و عصبی شدن این رفتار را انجام می‌دهند.

شکستن انگشتان دست: گاهی افراد حتی از صدایی که از شکستن انگشتان دست و گاه انگشتان پا به گوش می‌رسد، لذت می‌برند و بر این باورند که با این عمل استرس آنها از بین می‌رود و احساس خوبی پیدا می‌کنند.

دندان قروچه: عادتی ناخودآگاه است که در دندان‌های جلو و عقب یا دندان‌های کناری به وجود می‌آید. برخی افراد وقتی عصبی و ناراحت می‌شوند، سعی می‌کنند با ساییدن دندان‌هایشان به هم خود را آرام کنند.

کندن پوست لب: برخی افراد در شرایط استرس‌آور و اضطرابی، پوست لب خود را می‌جوند و با دست اقدام به کندن پوست لب خود می‌کنند. ممکن است این رفتار تا از بین رفتن کل پوست لب ادامه یابد.

تکان دادن پاها یا فشار دادن پاها روی یکدیگر: برخی افراد در حالت عصبی و استرس‌آور، پاهای خود را به هم می‌سایند یا پاهای خود را تکان می‌دهند و با این کار استرس خود را کم می‌کنند.

کندن جوش‌ها: در این حالت، فرد با دست زدن به صورت یا فشاردادن جوش‌های صورت، حالت عصبی خود را تخلیه می‌کند. این رفتار ممکن است حتی هنگام آرامش اتفاق بیفتد.

کشیدن موها: گاهی افراد هنگام مضطرب شدن، اقدام به کشیدن موها یا کندن ابروهای خود می‌کنند.

گام اول برای درمان، مشخص کردن این مساله است که رفتار فرد از سرعادت است یا در شرایط اضطراب آور بروز می‌کند. چنانچه رفتار فرد به دلیل اضطراب او باشد، لازم است ریشه‌های اضطراب او شناسایی شود. برخی دانش‌آموزان، رفتارهای عصبی خود را فقط در مدرسه بروز می‌دهند که نوع مداخلات در آنها متفاوت است. برای درمان می‌توان روی افکار و استرس‌های فرد کار کرد تا با تغییر شناخت و درمان شناختی ـ رفتاری، رفتار دانش‌آموز متعادل شود.

سوالاتی که ممکن است در مورد نحوه کنترل عادت عصیی برای مراجعان و یا خانواده ها پیش بیاید به صورت زیر است:

راه های کنترل عصبانیت پریودی چیست؟

علت تیک عصبی چیست؟

چگونه تیک عصبی را درمان کنیم؟