معنویت و دینداری تأثیر بی نظیری بر سلامت روان انسان‌ها دارد و یکی از راهکارهای مفید مقابله با استرس، داشتن باور قلبی و اتکا به خداوند است. در ماه رمضان فضای معنوی در جامعه شکل دیگری به خود می‌گیرد و روزه داری یکی از مسائلی است که میزان آرامش معنوی را در افراد بالا می‌برد و انتظار می‌رود که فرد روزه‌دار علاوه بر پرهیز در زمینه خوردن و آشامیدن، در رفتارهای خود نیز خود کنترلی داشته باشد و با منش آرام تری رفتار کند. افرادی که از لحاظ معنوی، باورقلبی عمیق‌تری دارند معمولا از سلامت روان بالاتری نیز برخوردارند و در مقابل ناکامی تحمل بیشتری دارند.
ایمان و صبر موجب میشود که انسان روابط بین فردی خود را با کنترل و فکر بیشتری هدایت کند. زمانی که فردی روزه است تلاش می‌کند تا دیگران را آزار ندهد و یا حق آنها را ضایع نکند اما در عین حال باید اشاره داشت که روزه‌داری برای برخی از افراد ممکن است مناسب نباشد و وعلاوه بر مشورت با مرجع تقلید خود لازم است تا با متخصصین سلامت جسم و سلامت روان نیز مشورت کنند.
بر اثر گرسنه ماندن طولانی آن دسته از سلول‌های عصبی که انرژی‌شان را از مواد قندی تامین می‌کنند، تحریک می‌شوند و چون کالری لازم برای فعالیت این سلول‌ها در اختیارشان قرار نمی‌گیرد غالبا حالت‌های عصبی، بی‌حوصلگی، پرخاشگری، سرگیجه و سردرد در فرد گرسنه به چشم می‌خورد.
بنابراین بسیار طبیعی است که فرد گرسنه عصبانی بشود. عصبانیت در حین روزه‌داری پدیده‌ای کاملا فیزیولوژیک است و زمانیکه قند خون افت می‌کند تعادل روانی و الکترونیکی مغز و سیستم عمومی بدن دچار اختلال میشود و فرد اقدام به پرخاشگری می‌کند.
آن دسته از افرادی که دچار اختلالات شدید روانشناختی هستند مانند بیماران اسکیزوفرنیک و سایکوتیک‌ها و همچنین افراد مبتلا به بیماری دو قطبی و بخشی از بیمارانی که دچار افسردگی هستند باید بدانند که روزه می‌تواند افسردگی و یا علائم بیماری آنها را تشدید کند. این افراد پیش از گرفتن روزه باید به دنبال درمان خود باشند تا به اطرافیان خود آسیب نرسانند.
اما گاهی برخی از افراد علی رغم توصیه پزشکی روزه می‌گیرند و عصبی تر و پرخاشگرتر رفتار می‌کنند و حاضرند که خودشان و دیگران را آزار دهند اما به توصیه پزشکان عمل نکنند.
خشم افراد در زمان ناکامی بروز می‌کند و با توجه به این‌که بخشی از مهارت کنترل خشم می‌تواند علاوه بر ذهن، به مسائل فیزیولوژیک مربوط باشد بنابراین فردی که تحت دارودرمانی قرار دارد لازم است حتما با روانپزشک خود در خصوص زمان مصرف دارو مشورت کند و چنانچه تغییر در زمان مصرف دارو،روند بهبودی را تحت تاثیر قرارندهد می‌تواند روزه بگیرد.
سایر افرادی که تحت دارودرمانی نیستند اما روزه‌داری آنها منجر به خشم شدید و رفتارهای مخرب میشود باید در نظر داشته باشند که حتما مشورت پزشکی بگیرند و بدانند که روزه داری نباید منجر به ایجاد تنش بین فردی شود و رفتار آنها نباید برای اطرافیان و اعضای خانواده و همکارانشان تنگنا
ایجاد کند
دکتر مهرنوش دارینی
روان‌شناس و مشاور
